Mondros Ateşkes Antlaşması’nın İmzalanması
Osmanlı orduları dağıtılmış, silahları toplanmış ve Anadolu’yu işgallere açık hale getirmiştir.
Anadolu’nun İşgal Edilmesi
Anadolu gizli antlaşmalara uygun olarak ve Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesine dayanılarak İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan tarafından işgal edilmiştir.
Direniş Cemiyetlerinin Kurulması
Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Osmanlı orduları dağıtılmış, Anadolu toprakları işgal edilmiş ve azınlıkların (Ermeniler ve Rumlar) saldırıları artmıştır.
İşgalcilerin işgallerine ve azınlıkların faaliyetlerine karşı İstanbul Hükümeti’nin tepkisiz kalması üzerine Türk halkı örgütlenerek bölgesel direniş cemiyetleri [Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri]. kurmuştur.
Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tek çatı altında birleştirilmiş ve başına Mustafa Kemal getirilmiştir.
Kuvayımilliye Birliklerinin Oluşturulması
Bölgesel direniş cemiyetleri halkı örgütleyerek silahlı direniş örgütleri kurmuştur. Bu örgütler bölgesel olup gönüllü subaylar ve halktan oluşmuştur.
Güney Cephesi’nde Fransızlara (ve Ermenilere) karşı oluşturulan Kuvayımilliye Birlikleri başarılı olurken Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı oluşturulan Kuvayımilliye Birlikleri istenilen başarıyı elde edememişlerdir. Bu durum, Batı Cephesi için düzenli ordunun kurulmasını zorunlu hale getirmiştir.
Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkması
Mustafa Kemal, Doğu Karadeniz’deki çatışmaları durdurmak ve Mondros Ateşkes Antlaşması’nın uygulanmasını sağlamak için 9. Ordu Müfettişliği göreviyle Samsun’a gönderilmiştir.
Mustafa Kemal, Doğu Karadeniz’deki çatışmaları durdurduktan sonra Samsun Raporu olarak anılan bir rapor yayımlanmıştır. Bu raporda, Doğu Karadeniz’deki ayaklanmalardan Rumlar sorumlu tutulmuş ve Anadolu’nun işgalini kınamıştır.
Mustafa Kemal, resmi görevini yerine getirdikten sonra Havza’ya geçerek Kurtuluş Savaşı’nın örgütlenme dönemini başlatmıştır.
Havza Genelgesi’nin Yayımlanması
Mustafa Kemal tarafından yayımlanmış; askeri, mülki ve bölgesel yöneticilere gönderilmiştir.
Mustafa Kemal, işgalcilerin işgallerine ve azınlıkların faaliyetlerine karşı halkın bilinçlendirilmesini; bunun için mitinglerin, gösteri yürüyüşlerinin ve toplantıların yapılmasını istemiştir.
Havza Genelgesi’nden sonra Anadolu’da mitingler yapılmaya ve kongreler toplanmaya başlamıştır.
Amasya Genelgesi’nin Yayımlanması
Mustafa Kemal tarafından yayımlanmış, dönemin önemli komutanları tarafından imzalanmış; askeri, mülki ve bölgesel yöneticilere gönderilmiştir.
Kurtuluş Savaşı’nın amacı, gerekçesi ve yöntemi belirlenmiştir.
Sivas’ta ulusal bir kongrenin toplanması çağrısında bulunulmuştur.
Erzurum Kongresi’nin Toplanması
Doğu illeri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Erzurum şubesi ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyetleri tarafından toplanmış; Ermeni ve Rum saldırılarına karşı ortak tedbirler belirlenmiştir.
Toplanış amacı ve biçimi bakımdan bölgesel, aldığı kararlar bakımından ulusal bir kongredir.
Ulusal kararlar alınmasında Mustafa Kemal’in kongre başkanlığı yapması etkili olmuştur.
Sivas Kongresi’nin Toplanması
Mustafa Kemal tarafından Amasya Genelgesi ile duyurusu yapılan bu kongre, ülkenin çeşitli yerlerinden gelen delegelerin katılımıyla toplanmış ve Mustafa Kemal’in başkanlığında çalışmalarını sürdürmüştür.
Her açıdan ulusal bir kongredir.
Kongre sonunda kongre kararlarını uygulamak için Temsil Heyeti oluşturulmuş ve bölgesel cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilmiş; başkanlığına Mustafa Kemal getirilmiştir.
Balıkesir, Alaşehir, Nazilli, İzmir, Lüleburgaz, Edirne Kongrelerinin Toplanması
Batı Anadolu’daki Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri tarafından toplanmış, Yunan saldırılarına ve, Rumların faaliyetlerine karşı tedbirler aranmıştır.
Gerek toplanış amaçları ve biçimleri bakımından gerekse aldıkları kararlar bakımından bölgesel niteliğe sahiplerdir.
Padişahın ve İstanbul Hükümeti’nin politikalarına (manda ve himaye politikası) açıkça karşı çıkamamışlardır.
Amasya Görüşmelerinin Yapılması
Temsil Heyeti Başkanı Mustafa Kemal ile İstanbul Hükümeti temsilcisi Salih Paşa arasında yapılmıştır.
İstanbul Hükümeti tarafından Temsil Heyeti’nin ve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin hukuki varlığı kabul edilmiştir.
Mustafa Kemal isteklerini, İstanbul Hükümeti temsilcisine yazılı olarak (protokol yapılarak) iletmiştir. İstanbul Hükümeti bu isteklerden Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılmasını kabul etmiş ve ardından seçim kararı almıştır.
Temsil Heyeti’nin Ankara’ya Gelmesi
Mustafa Kemal, Temsil Heyeti’nin çalışmalarını daha rahat sürdürebilmek, Osmanlı Mebusan· Meclisi’nin çalışmalarını yakından takip edebilmek ve Batı Cephesi’ne yakın olabilmek için Temsil Heyeti’nin merkezini Ankara’ya taşımıştır.
Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin Toplanması
Erzurum ve Sivas Kongreleri ile Amasya Görüşmelerinde açılması istenen Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul Hükümeti’nin de kabul etmesiyle 12 Ocak 1920‘de İstanbul’da açılmıştır.
İtilaf Devletleri kendileriyle uyum içinde çalışacağını tahmin ettikleri için toplanmasını engelleme mişlerdir. Fakat, İtilaf Devletlerinin beklentilerinin aksine bir tavır sergileyen Son Osmanlı Mebusan Meclisi, Felahıvatan Grubu’nun. öncülüğünde Misakı Milli Kararlarını almıştır.
Misakı Milli Kararlarının Alınması
Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nde alınan Misakı Milli kararları ile Türk yurdunun sınırları belirlenmiş ve bu sınırlar içinde tam bağımsız bir ülke talep edilmiştir.
Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında, işgal edilmemiş topraklar Türk toprakları kabul edilmiştir.
Paris Konferansı’nın Toplanması
İtilaf Devletleri tarafından 1. Dünya Savaşı’nı bitirecek barış antlaşmalarının koşullarını belirlemek için toplanmıştır. Ege’nin statüsü yüzünden İtalya ile diğer İtilaf Devletleri arasında sorun çıkmıştır. İngiltere, İtalya’yı etkisiz hale getirirken (Yunanistan’ı devreye sokmuş) Fransa’ya Antep, Maraş ve Urfa’yı vermiştir.
I. TBMM’nin açılması
Misakı Milli kararlarına tepki gösteren İtilaf Devletleri, İstanbul’u işgal etmiş, bu kararları alan meclisi dağıtmış, milletvekillerinden de birçoğunu sürgüne göndermiştir. Bunun üzerine kurtulmayı başaran milletvekilleri Mustafa Kemal’in liderliğinde 23 Nisan 1920’de yeni bir meclis açmışlar, adına da Büyük Millet Meclisi demişlerdir.
Mustafa Kemal, bu meclise Ankara milletvekili olarak girmiştir.
San Remo Konferansı’nın Toplanması
İtilaf Devletleri, Paris Konferansı’nda paylaşamadıkları Osmanlı Devleti ile ilgili barış antlaşması taslağı hazırlamak için toplamışlardır. Bu konferansta hazırladıkları barış metnini Osmanlı Hükümeti’ne Sevr’de imzalatmışlardır.
Sevr Barış Antlaşması’nın Yapılması
Taslağı San Remo’da hazırlanan, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında yapılan barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma imzalandığı halde Osmanlı Mebusan Meclisi’nin onayından geçmediği için hukuki yönden geçersizdir. Aynı zamanda bu antlaşmayı uygulamaya çalışan İtilaf Devletleri’ne karşı Türk halkı Kurtuluş Savaşı’nı başlattığı için antlaşma yürürlüğe girememiştir.
Bilecik Görüşmelerinin Yapılması
Ahmet İzzet Paşa başkanlığında bir Osmanlı Heyeti ile TBMM Başkanı Mustafa Kemal ve arkal daşları arasında yapılmıştır. Bu görüşmede Mustafa Kemal, Anadolu’daki tek otoritenin TBMM olduğunu vurgulamıştır.
Mustafa Kemal, Amasya Görüşmelerini lstanbul Hükümeti ile Temsil Heyeti Başkanı sıfatıyla; Bilecik Görüşmelerini ise TBMM Başkanı sıfatıyla yapmıştır. .
Düzenli Ordunun Kurulması
Kuvayımilliye Birliklerinin Yunanlılara karşı istenilen başarıyı elde edememesi üzerine düzenli ordu kurma ihtiyacı artmıştır.
Ali Fuat Paşa’nın komutasındaki Kuvayımilliye Birliklerinin Yunanlılara karşı gerçekleştirdikleri Gediz Taarruzu’nun başarısız olması düzenli orduya geçişi hızlandırmıştır.
TBMM tarafından düzenli bir ordunun kurulmasıyla beraber Batı Cephesi savaşları başlamıştır.Bu savaşların kazanılmasıyla Türk yurdu işgallerden kurtulmuştur.
